बिचार/बिश्लेषण

मानिस प्रकृतिको उपज हो । प्रकृति र मावनबिचमा सामञ्जस्यता भएको खण्डमा मानव जीवन प्राकृतिक नियममा सामान्य रुपमा सुचारु भई नै रहन्छ । तर, जीवन शैलीमा अप्राकृतिक प्रभाव बढ्न थालेपछि अनेक प्रकारका अप्राकृतिक विपत्तिहरुले सताउन सक्छ । प्राकृतिक रुपमा उपलव्ध विभिन्न औषधीजन्य र शरिरको आन्तरिक वा वाह्य रुपमा प्रयोगजन्य अन्य प्राकृतिक वस्तुहरुलाई प्रयोग गरी उपचार गरिने विधि प्राकृतिक उपचार विधि हो । होमि...

ओहो त्यो पेट दुखाई , अहिले पनि त्यो सम्झदा जिउ सिरिगं हुन्छ । पीडाले प्राण नै निस्केला जस्तो मेरो छटपटाहट अनि त्यसको केहि बेरमा बेहोसतुल्य भएको मेरो शरीर । रक्तचाप घटेर ८०/४० भएपछि रिगंटा र कमजोरीले एक साथ गाजेको मलाई । अनि त्यसमाथि हस्पिटल पुगेर गाइने ओपिडी, सर्जरी ओपिडी अनि मेडिकल ओपिडी चाहार्दै भिडियो एक्स–रे को कोठामा मात्र बिताएको दुई घण्टा । ओ माइ गड, त्यो दिन अर्थात २०७८ बैशाख ८ गतेको दिन...

“याम्बुनेर” कथा सङ्ग्रह । बिना थिङ, एक सामान्य तामाङ महिलाले लेखेको सामाजिक घटनामा आधारित कथाहरुको सङ्ग्रह । कथाकारको कुनै पनि कथा यसअघि कहिल्यै पढेको थिइन । तर, यो कथा सङ्ग्रहको नामले यसप्रति चाख बढायो । “याम्बु” तामाङ भाषामा राजा बस्ने गाउँ । अर्थात काठमाडौं । लेखकले त्यही ठाउँ नजिक हुर्किदै त्यहाँको समुदाय विशेषको सामाजिक अन्र्तघुलनलाई समावेश गरेको कथाहरुको सङ्ग्रह रहेछ–याम्बुनेर । तेह्र भिन...

काठमाडौं महानगरपालिकाले मंगलबार जिल्लाभित्र भएका डेडिकेटेड कोभिड अस्पतालका प्रमुखसँग गरेको छलफलमा शहीद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्र बाँसबारी, काठमाडौंका कार्यकारी निर्देशक डा. चन्द्रमणि अधिकारीले नेपालको ‘हेल्थ सिस्टम नै कोल्याप्स’ भएको तीतो सत्य बोलेपछि उहाँलाई सार्वजनिक रुपमै धन्यवाद नदिइरहन सकिन । सरकारले कोभिड उपचारका लागि तोकेका अस्पतालले संक्रमितको उपचारको जिम्मा लिन नसकेको, अस्पतालमा बे...

परम्परागत रुपमा मानिस जंगली युगबाट जीवन निर्वाह गर्दै आएका थिए । मानिसमा जंगली जीवन बडो कष्टमय र दुःखदायी हुन थालेपश्चात समयको परिवर्तनसँगै गाँउ, समाज र समाजका व्यक्तिहरुको सहयोग नभई नहुने आवश्यकता महशुस गर्न थालियो । त्यसैले समाजको निर्माण भयो र मानिस समाजिक प्राणी कहलायो । मानिस समाजमा जन्मन्छ, हुर्कन्छ र समाजमा नै देहत्याग गर्दछ । मानिस समाजभन्दा बाहिर गएर बाँच्न सक्दैन । त्यसैले उसलाई हरपल ...

कुनै पनि देशको संविधान भन्नाले त्यस देशको शासन पद्दति संचालन गर्ने वैधानिक कानूनको दस्तावेज हो, भने आम नागरिकहरुले प्राप्त गर्ने हक अधिकारको प्रमाणपत्र हो । यसले राज्य सञ्चालनको अङ्ग, निकाय, नीति, निर्देशक सिद्धान्त, राज्यको संरचना एवम् दायित्व किटानी गर्नुको साथै सरकारलाई शक्तिशाली र जनतालाई अधिकार सम्पन्न बनाउँछ । त्यसैले यसलाई देशको मूल कानून पनि भनिन्छ । योसँग बाझिने अरु कानून मान्य हुँदैनन्...

प्रत्येक देशको विकासमा सूचना र सञ्चार प्रविधिको प्रयोग तथा विस्तार अत्यावश्यक मानिन्छ । विज्ञानका विविध विषयले उल्लेखनीय विकास गरिसकेको वर्तमान समयमा कुनैपनि देशको आर्थिक विकासका लागि होस् वा सामाजिक परिवर्तनका लागि सूचना प्रविधि महत्वपूर्ण मानिन्छ, किनभने मानव जीवनका आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक लगायत सबै क्रियाकलापलाई ज्ञानमा आधारित बनाउँदै सम्पूर्ण समाजलाई नै ज्ञानवान बनाउने क्रान्तिको थालनी सूच...

युनेस्कोले सन् १९६५ मा घोषणा गरी सन् १९६६ सेप्टेम्बर ८ बाट दिवसका रुपमा यसका सदस्य राष्ट्रहरुले मनाउन थालेको दिवस हो अन्तराष्ट्रिय साक्षरता दिवस । विश्वका सबै मानिसहरुलाई शिक्षित बनाउने लक्ष्यसहित स्थापना भएको यो दिवसको उद्देश्य केवल साक्षरतामा मात्र सीमित नभई कर्तव्यबोध, मानवताबोध, भ्रातृत्वसँग पनि गाँसिएको छ । यसले व्यक्तिगत, सामुदायिक, सामाजिक रुपले साक्षरताका कारण समाजमा प्रकाश छर्ने कार्य ग...

आज सेप्टेम्बर ८ अर्थात ५४ औं अन्तराष्ट्रिय साक्षरता दिवस । सम्भवत पहिलो पटक शिक्षा क्षेत्र विविध कार्यक्रमका साथ मनाउन सकिरहेको छैन । शिक्षा क्षेत्र कोरोना भाइरको प्रकोपले ठप्प छ । विद्यार्थीहरु लकडाउनले घरमै सीमित छन् । विद्यालय नपुगेको महिनौ बितिसक्यो । सुविधा सम्पन्न ठाउँमा अनलाइन शिक्षा मार्फत केही विद्यार्थी जोडिए पनि अधिकांश विद्यार्थीहरु अहिले शिक्षाबाट बञ्चित भएका छन् । अभिभावकहरुको चिन्...