साहित्य

उत्तम लिम्बुको कविता ‘गाउँ’

उत्तम लिम्बुको कविता ‘गाउँ’

२०७४ साउन १८
फुलमान दाइ कुन दु:ख बिसाउन गाँउ छाेडेर के-लाई अायौ? याे खाडिमा तिमी पनि। सुनेकाे थिएँ तिमीले पुज्ने देवीथानकाे देउताहरु अाफु भित्रकाे इश्वर हराएर ढुङ्गा मात्रै बनेका छन् रे! सँधै एकनाश सुसाउने नम्फुवा खाेला यसपाली त मायामारी बढ्यो भन्छन् सुनेका थिएँ अाधा कित्ता बगर भा छ बाँकि बचे अाधा जति तल्सिङ्गले दिएनन् र! खडेरी छ भन्दै थिइन् सानीमाले हुनेखानेहरु सहरतिरै बसाईँ सर...
तिम्रो प्रश्न मेरो प्रश्न (कविता)

तिम्रो प्रश्न मेरो प्रश्न (कविता)

२०७४ साउन १७
नदी किनारमा भेट भएको दिन मेरो आँखामा हेर्दै पखाल्यौ एक अञ्जुली अनुहार तिमीले छोएपछि पनि उँधै बगिरह्यो रिसले फन्किएर उक्लिएन पानी पहाडतीर । तिमीले टेकेपछि पनि एक्लै हिंडिरहेको बाटो भागेन जंंगलतिर भिरतीर एकान्ततिर उसैगरि पु¥यायो गन्तव्यमा हाम्रा पाइतालाहरु तिम्रा चीसा हातहरु सेकाउँदा निभेन आगो मानिरहे सल्किन दाउराहरु बाँडिरह्यो तातो सम्बन्ध दुवैलाई र रातले एउटै मूल्यमा उस्तै स...
कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? (कविता)

कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? (कविता)

२०७४ साउन ०७
कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? जहाँ रगत वलि दिनु भनि भन्छन भगवानले । कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? जहाँ दलित तिमी नआउ भनि भन्दछन भगवानले ।   कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? जहाँ पैसा भेटी माग्दछन भगवानले । कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? जहाँ पशु र पन्छिको वलि देउ भनि भन्दछन भगवानले ।   कुन मन्दिर छ र त्यस्तो ? जहाँ रगतले रंगाउनु मलाई भनि भन्दछन भगवानले । कुन मन्दिर छ र त्...
युगका स्वरहरु (कविता)

युगका स्वरहरु (कविता)

२०७४ साउन ०६
चुल्ठोमा सिउरेर चमेली गुँरास अाफ्नै मात्र नभन्नु छातिमा राखेर पहाड हिमाल अाफ्नै मात्र नभन्नु हत्केलामा बाेकेर माटाे देश अाफ्नै मात्र नभन्नु। देश नभएर पनि खुशि छन् बादलका लस्करहरु देश नभएर पनि स्वतन्त्र छन् चराका हुलहरु देश नभएर पनि हाँसेका छन् फुल नभनिएका फुलहरु। एउटै रुखले सत्य थाम्ने भए किन उम्रनु हजार वृक्षहरु? एउटै साँझले जुनी वित्ने भए किन उदाउनु लाख दिनहरु? साथि! ...
तिम्रो आगमन पछि (कविता)

तिम्रो आगमन पछि (कविता)

२०७४ साउन ०६
तिमी कस्तो-कस्तो भएर आयौ सम्झनाको स्केचमा ! कहिं कतै नदेखिएको कसैलाइ थाहा नभएको नयाँ क्राफ्ट या अबिस्कार जस्तो जब तिमी हावामा आकार भएर आयौ तब मलाइ थाहा भयो यी प्रत्येक आकार भन्दा अझ पृथक आकार पनि हुँदो रहेछ । जब सुने त्यो पहिलो आवाज तब लाग्यो किन यो यति प्रेमिल छ जब देखे त्यो पहिलो तस्बिर तब लाग्यो किन यो यति सुन्दर छ ? यी प्रत्येक अनुभबले सिकाउने जीबनको बिशिष्ट लय एक उ...
नारीको बेदना (कविता)

नारीको बेदना (कविता)

२०७४ साउन ०४
मैले तिमीलाई जन्म दिएँ दश धारा दुध पिलाएँ । मेरो कोमल छातिमा राखि मायाँ गरेँ तिमीलाई । कतै मैले गर्ने मायाँमा केहि कमी त भएन ? कि त मैले पिलाएको दशधारा दुधमा, अमृतको सट्टा कुनै विष त थिएन ? किन तिमी आफ्नै चेली माथि गलत नजर राख्छौ । तिमीलाई खाना पकाई खुवाउने म, तिम्रा जुठा भाँडा माझ्ने म, तिम्रा लुगा धुने म । किन तिमी हामी माथि हेला गरिरहेछौ, तिमी दुर्गा काली सरस्तीको पुजा गरे...
तिम्रै हुँ म भन्दै गयौ तिमी टाढिएर (गजल)

तिम्रै हुँ म भन्दै गयौ तिमी टाढिएर (गजल)

२०७४ आषाढ ०८
तिम्रै हुँ म भन्दै गयौ तिमी टाढिएर झुटको खेती गर्दै गयौ तिमी साटिएर मान्छे हो कहिलेकाही कुरा मिल्दैन नि ।   झगडा त्यो सोच्दै गयौ तिमी तातिएर सानो कुरो सोध्नु थियो तिमीलाई आज नदेखे झै गरि गयौ तिमी ठाटिएर  ।   टुट्दै थियो स‌‌‌न्सार जोडिन गाह्रै थियो ढुङ्गा लाग्छ भन्दै गयौ तिमी आतिएर माया यो चोखो हुन्छ भन्थे सबै मलाई देखेँ दागै दागले गयौ तिमी ढाकिएर ।
‘मेरो मधुशाला’ उपन्यास समाजको सजीव चित्रण

‘मेरो मधुशाला’ उपन्यास समाजको सजीव चित्रण

२०७४ जेठ १३
काठमाडौ। साहित्यकार गगनसिंह थापाको चौंथो कृति ‘मेरो ‘मधुशाला’ उपन्यासले समाजमा मद्यपानले पारेको प्रभावको सजीव चित्रण रहेको टिप्पणी साहित्यकारले गरेका छन् । आज यहाँ आयोजित ‘मेरो ‘मधुशाला’ उपन्यास सार्वजनिकिकरण एवम् अन्तरसंवाद कार्यक्रममा समीक्षकहरुले मध्य र सुदूरपश्चिमको समाज, भाषा, संस्कृति र सभ्याताको चित्र उपन्यासमा भेटिने बताए । उनीहरुले उपन्यास भाषा र साहित्यका दृष्टिले उत्कृष्ट रहेको बताए...
स्थानीय चुनाव आयो (कबिता)

स्थानीय चुनाव आयो (कबिता)

२०७४ जेठ ११
स्थानीय चुनाव आयो.....परिवर्तन रमाईलो गरायो । दुईदशक स्थानीय चुनाव खाली थियो बल्ल-बल्ल पहिलो चुनाब संविधानले दियो नयाँ हाम्रो संविधानले परिवर्तन ल्यायो दरवारको अधिकार गाउँ सहर आयो स्थानीय चुनाव आयो.....परिवर्तन रमाईलो गरायो । दलित छानौ अल्पसंख्यक महिलालाई छानौ चुनाव चिन्ह कुन चाहि हो अरुवाट जानौ शान्त स्वभाव बिवेकशिल शान्त छवि भाको आजसम्म समाजको सेवा गर्दै आको स्थानीय चुनाव आयो...
सपना त उहि हो नि (कविता)

सपना त उहि हो नि (कविता)

२०७४ बैशाख २४
रुप फेरियो रंग फेरियो सपना त उहि हो नि, वाचा फेरियो कसम फेरियो तर, सपना त उहि हो नि । भावना फेरियो मर्म फेरियो तर, गजल कविता उहि हो नि, शव्द फरक अर्थ फरक तर, वोली त उहि हो नि । आयो देशमा गणतन्त्र अनी संविधान तर, नेपाल उहि हो नि, आयो वन्दुक थरिथरि तर, वारुद गोली उहि हो नि । नयाँ जमानाको नयाँ परिवेश तर, सोचाइ उहि हो नि, परिवर्तन लेर्खाइ मात्र तर, संस्कार संस्कति उहि हो नि ।
वरिष्ठ साहित्यकार श्यामप्रसाद शर्माको निधन

वरिष्ठ साहित्यकार श्यामप्रसाद शर्माको निधन

२०७४ बैशाख २४
काठमाडौँ । वरिष्ठ साहित्यकार श्यामप्रसाद शर्माको आज बिहान ४ बजे कमलादीस्थित आफ्नै निवासमा निधन भएको छ । अल्जाइमरलगायत रोगबाट पीडित ९८ वर्षीय शर्मा नेपाली प्रगतिशील साहित्यिक क्षेत्रका एक अगुवा व्यक्तित्व हुनुहुन्थ्यो । शर्मा राणा शासन विरोधी आन्दोलनका लागि सत्याग्रह आन्दोलनमा पनि सामेल हुनुभएको थियो । प्रगतिशील लेखक सङ्घका अध्यक्ष मात्रिका पोखरेलका अनुसार शर्माको पार्थिव शरीरलाई बिहान १० देख...
नवबर्ष एक औपचारिकता (कविता)

नवबर्ष एक औपचारिकता (कविता)

२०७४ बैशाख ०५
सोचाई उहि पुरानो, गराई उही पुरानो हिडाई उही पुरानो, हेराई उही पुरानो, बर्ष मात्र नयाँ सबै पुरानो, त्यही पुरानोको थुप्रोबाट सकि नसकी नव बर्षको औपचारिकता मनाइरहेछु, यथास्थिती जालोमा आफै बेरिएर अनेकन सुदुर सपना सजाईरहेछु, मान्छेको सार्थकता नबुझेर केवल दिवस मनाईरहेछु सस्कृतिलाई माया गर्ने म एउटा भिन्न सस्कृति पछ्याईरहेछु भोज भतेर पार्क अनि डान्स बारहरुमा बिदेशी महंगा मदिराको, सुन्दर बोतल ...
पबित्र माया (गजल)

पबित्र माया (गजल)

२०७३ चैत्र २९
पबित्र मायाको बिउ सधैं रोप्दा मैले । धोकाको फुल सधैं फुलाउने तिमी ।।   तिम्लाई आफ्नै सम्झी बिश्वास गर्दा मैले । मेरो बिश्वासको डोरो चुडाउने तिमी ।।   बेसाहारा थियौ तिमी साहारा दिदा मैले । आफै बस्ने घर बस्ती भत्काउने तिमी ।।   आफुलाई रित्ताउँदै  तिम्रो पोल्टो भर्दा मैले । आज मलाई कंगाल बनाई रमाउने तिमी ।।   जिन्दगी धितो राखी तिम्लाई खुशी द...
वसन्तको उदय (कविता)

वसन्तको उदय (कविता)

२०७३ चैत्र २७
वसन्तको उदयसँगै वोटविरुवाहरु हरियाली छाए, अति शुन्दर मौसम मानी कोईलीले मिठो गित गाए ।   वसन्तको मन्ध झोक्कासँगै गुँरास फुल्दा आनन्दको संसार भनी, मायाँलु जोडीले गीत गाए ।   वसन्तको पालुवासँगै जोडी ढुकुर जस्तो, मायाँलु जोडीले आफ्नो संसार वसाए ।   वसन्तको आगमनसँगै मायाँका मुहानहरु रसाए, वसन्त नै हो कि जस्तो लाग्दछ मायाँको यो मौसम ।   वसन्तलाई ...
बोलेको बोली.. (गजल)

बोलेको बोली.. (गजल)

२०७३ चैत्र २७
बोलेको बोली छाडेको गोली कहिल्यै फर्किन्न जूनतारा टिपि तिमीलाई दिने भो बचन म दिन्न सोचेको जस्तो भइदिने भए फूलैमा राख्थे कि तिमीलाई भनि कोसेली स्वरूप स्वर्ग नै झार्थेकि सपना आखिर सपनै हुन्छ तिमीलाई त्यो म दिन्न नदिए पनि यी कोरा सपना नपार मन खिन्न बोलेको बोली.................. यी सारा बाचा नदिए पनि निरास चाहिँ नबन तिमी जे भन भोग्न तयार छु लाछी त नभन बगेको खोला उडेको प्राण ...
तिमिलाई के भो (गजल)

तिमिलाई के भो (गजल)

२०७३ चैत्र १५
म पीडामा बाचु कि खुसिमा तिमिलाई के भो म आधिमा बाचु कि झुसिमा तिमिलाई के भो   जसरी म बाचु आज त्यो मेरो आफ्नो मर्जि होसमा बाचु या बेहोसीमा तिमिलाई के भो   मेरो घरको दियालो तिमिले बाल्दिने होइन उज्यालो बाचु या अध्यारो तिमिलाई के भो   बाटोमा म एकलै भए नि मैले नै हिड्नु पर्छ यात्रा लामो होस या छोटो तिमिलाई के भो   कट्छ दुई दिने चोला यो अब त यस...
जवानीको जादु (गजल)

जवानीको जादु (गजल)

२०७३ चैत्र १४
तिमी जस्तो अरु छैन त्यसैले त पर्खि रहे ! जवानीमा जादु देखे र त माया छर्कि रहे !!   जीन्दगीको सारा हिस्सा,अनायासै सुकि जादा ! के हिउद के बर्षाद झरि बनी बनि दर्कि रहे !!   समयले पात सरी,लत्याएर टाढा फ्याक्दा ! धेरै डाडा काटे पनि यहि ठाउँ फर्कि रहे !!   तिमीलाई मन पराउनु ठुलै पाप भयो अरे ! कुबिचार समाजको कुरा सुनि चर्कि रहे !!   तिमी जस्तो अ...
सानु (कविता)

सानु (कविता)

२०७३ चैत्र ०४
गाउँ वेसी र रोधि घर धाउदै छौ कि सानु, लै–वरीको भाका हाली गाउँदै छौ कि सानु ।   तिमी बिना अधुरा छन, उराठ लेक–वेसी, सुवास्नाको हरियाली, छाउदै छौ कि सानु ।   बाह्र हाते पटुकीमा गुन्यु–चोली, लाउदै छौ कि सानु, टारी खेतको रोपाई पनि धाउदै छौ कि सानु ।   नदेखेको धेरै भयो, फेरियौ की सानु, बस्छौ तिमी क्षितिज पारी, अजम्वरी माया प्रिरती लाउदै छौ कि सानु । &n...
भ्रष्टाचार नियन्त्रणको बिषयमा कविता प्रतियोगिता

भ्रष्टाचार नियन्त्रणको बिषयमा कविता प्रतियोगिता

२०७३ माघ २५
धनकुटा । अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको २६ औँ स्थापना दिवसको अवसरमा मंगलवार धनकुटामा भ्रष्टाचार नियन्त्रण र सुशासन प्रर्वद्धन विषयक कविता प्रतियोगिता गरिएको छ । धनकुटा स्थित अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको क्षेत्रीय कार्यालयले माध्यमिक विद्यालय स्तरीय कविता प्रतियोगिता गरेको हो ।जिल्लाका आठ विद्यालयले भाग लिएको प्रतियोगितामा गोकुण्डेश्वर बालमन्दिर माविका छात्र रोशन राई प्रथम, भाषा माविका...
मेरो सोल्मा (कबिता)

मेरो सोल्मा (कबिता)

२०७३ माघ २३
ढकमक्क फुलेका छन, सोल्माका प्रत्येक पाखाहरु कति माधुर्य छन, कोईलीका ति बिरही भाकाहरु, जहाँ गुँरास, चाप र चिमाल फुलेका फाटहरु सिगारिएको बेहुली झै देखिने प्रत्येक जुनेली रातहरु पहराबाट छहरा हामफालेका धुनहरु छालमा उदाउछन पुर्णिमाका जुनहरु, सोल्माको जन्मद्धार निम्तो गर्छ सोल्माका गाउँ बस्तीहरु दौरा सुरुवाल खुकुरीले चौबन्दी फरिया र पटुकीले, चिटिक्क सजिएका छन भञ्ज्याङ र पाखाहरु ल...
भूकम्पपीडित (कथा)

भूकम्पपीडित (कथा)

२०७३ माघ २३
ठाडै उकालो ! स्वाँ स्वाँ गर्दै टुप्पोमा उक्लिदा सम्म मेरो आधा परान गायब । सँगै आएका सिम्लेबासी ५० किलोभन्दा धेरै सामान बोकेर आनन्दले हिड्दैथे । म भने मुस्किलले पाँच किलो बोकेर पनि थकित, असिन पसिन थिएँ । मेरो स्वाँ स्वाँ र निधारको पसिना देखेर साठी काटेका एक जना अंकल हाँस्दै भने, ‘शहरको पानीमा दम छैन बाबु, ज्यान हेर्दा सुकिलो भएर के गर्नु, ताकत र ऊर्जा गायब रहेछ ।’ बुढाको गिज्याइले मेरा सहपाठीहरु...
प्रेरणादायी पुस्तक ‘नेपालमै सकिन्छ’ सार्वजनिक

प्रेरणादायी पुस्तक ‘नेपालमै सकिन्छ’ सार्वजनिक

२०७३ माघ २३
काठमाडौं । टेलिभिजन पत्रकार रोहित भण्डारीको दोस्रो पुस्तक “नेपालमै सकिन्छ” एक कार्यक्रमका बीच सार्वजनिक भएको छ । काठमाडौंमा गरिएको कार्यक्रममा उद्यमी तथा लेखक कर्ण शाक्य, पत्रकार रविन्द्र मिश्र, समाजसेवी उत्तम सञ्जेल तथा सम्भव छ अभियानका व्यवस्थापक डिल्ली तुलाधरले पुस्तकको संयुक्त रुपमा लोकार्पण गरेका छन् । पुस्तक विमोचन कार्यक्रममा बोल्दै पत्रकार रवीन्द्र मिश्रले प्रेरणादायी व्यक्ति तथा सन्दर्भह...
सन्चो बिसन्चो के छ भनी सोध्दै गर है… (गजल)

सन्चो बिसन्चो के छ भनी सोध्दै गर है… (गजल)

२०७३ माघ २२
सन्चो बिसन्चो के छ भनी सोध्दै गर है कहिले काहीँ कोशी पारि पनी तर है! धर्ती फाटे पनि यो मन फाट्ने छैन साचेकै छु तिम्रो माया सोध्दै गर है! हजारौ होलान साथी संगी तिमी सँग त आउन लाई गार्हो होला माया नमार है! बसन्त को आगमन सँगै गुराँस फुले को छ तिम्रै आस मा यो मन पनि त्यसै भुल्लेको छ! सन्चो बिसन्चो के छ भनी सोध्दै गर है कहिलेकाही पारी गाउँ मा नि तर्दै गर है!
हामी सवै नेपाली (कबिता)

हामी सवै नेपाली (कबिता)

२०७३ माघ २२
को कालो को गोरो हामी सबै नेपालीको छोरो को दुब्लो को मोटो को अग्लो को होचो हामी सबै वीर गोर्खालीको छोरो  बर्णको कुरा नगर रगत सबैको रातै हुन्छ को थेप्छे को चुचे को मधेसी चाहना र भावना सबैको एउटै हुन्छ रुपमा मात्र फरक होला सार त सबैको एउटै हाे धर्म मा यहाँ फरक होला ज्ञान् त सबै को एउटै हो गोरेटो हरु धेरै होला गन्तव्य सबै को एउटै हुन्छ क्षणिक रमाइलो न होला यहा मृत्यु त सबै ...
संगालो खबरलाई शुभकामना (कविता)

संगालो खबरलाई शुभकामना (कविता)

२०७३ माघ २०
शुभकामना संगालो खबर तिमीलाई हाम्रो मन सधै मनोहित भईरहन्छ, संगालो खबर तिम्रो यादमा, हामी सधै माया गरिरहने छौ तिमीलाई बिबिध रोचक स्तम्भ लिएर आउ तिमी ।            अनगिन्ती संगालो खबर प्रेमिको मन जित्नु पर्छ निस्वार्थ भावना बोकेर अगाडी बढ, तिमी सत्य मात्र लेख्ने गर, सम्झना मात्र हैन तिमीलाई, मुटुभरीको माया । क्षणीक मात्र हैन तिमीलाई, जिबनभरीको माया, तिमी पुर्णिमाको जुन बनि उदाई...
error: Content is protected !!