काठमाडौँ, १२ असोज । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा विप्रेषण आप्रवाह ३३.१ प्रतिशतले वृद्धि भई रु.७३ अर्ब ९५ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा विप्रेषण आप्रवाह ७ प्रतिशतले बढेको थियो ।
Advertisement
नेपाल राष्ट्र बैंकले आर्थिक वर्ष २०७५/७६ को पहिलो महीनाको तथ्याङ्कमा आधारित भएर आज सार्वजनिक गरेको देशको वर्तमान आर्थिक तथा वित्तीय स्थितिमा वस्तु आयात ५४.३ प्रतिशतले बढेर रु एक खर्ब २० अर्ब ६१ करोड पुगेको जनाइएको छ ।
आयातमा भएको उच्च वृद्धिका कारण समीक्षा अवधिमा चालू खाता घाटा विस्तार भई रु २५ अर्ब ३८ करोड पुगेको छ । अवको सोही अवधिमा यस्तो घाटा रु पाँच अर्ब ९८ करोड रहेको थियो । कूल वस्तु निर्यात अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा ३.२ प्रतिशतले वृद्धि भई रु छ अर्ब ९२ करोड पुगेको छ ।
केन्द्रीय बैंकका अनुसार अमेरिकी डलरमा विप्रेषण आप्रवाह २४ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ भने अघिल्लो वर्ष यस्तो आप्रवाह ११.८ प्रतिशतले बढेको थियो । अन्तिम श्रम स्वीकृतिका आधारमा वैदेशिक रोजगारीमा जाने नेपालीको सङ्ख्या समीक्षा अवधिमा ३३.५ प्रतिशतले घटेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा त्यस्तो सङ्ख्या ११.८ प्रतिशतले घटेको थियो । समीक्षा अवधिमा मलेसिया जाने कामदारको सङ्ख्यामा उच्च गिरावट आएको छ ।
अमेरिकी डलरको आधारमा अघिल्लो वर्षको पहिलो महीना अमेरिकी डलर पाँच करोड ८३ लाख रहेको चालू खाता घाटा समीक्षा महीनामा अमेरिकी डलर २३ करोड चार लाख पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको पहिलो महीनामा रु तीन अर्ब २९ करोडले घाटामा रहेको समग्र शोधनान्तर स्थिति समीक्षा अवधिमा रु २४ अर्ब ७७ करोडले घाटामा रहेको छ । अघिल्लो वर्षको पहिलो महीनामा अमेरिकी डलर तीन करोड २० लाखले घाटामा रहेको शोधनान्तर स्थिति चालू आवको सोही अवधिमा अमेरिकी डलर २२ करोड ५० लाख ले घाटामा रहेको छ ।
समीक्षा अवधिमा पूँजीगत ट्रान्सफर रु एक अर्ब ७० करोड र प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी आप्रवाह रु २९ करोड ५७ लाख रहेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा पूँजीगत ट्रान्सफर रु ६७ करोड ४७ लाख र प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी रु चार अर्ब ६१ करोड रहेको थियो ।
अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो निर्यातमा ३.६ प्रतिशतले ह्रास आएको थियो । गन्तव्यका आधारमा भारततर्फको निर्यात ९.६ प्रतिशतले बढेता पनि चीनतर्फको ४४.८ प्रतिशत र अन्य मुलुकतर्फको २.३ प्रतिशतले घटेको छ । वस्तुगत आधारमा पोलिष्टर यार्न, जस्तापाता, जुस, दाल, जडीबुटीलगायतका वस्तुको निर्यात बढेको छ भने तयारी पोशाक, जुटका सामान, रोजिन, अलैँची, पश्मिनालगायतका वस्तुको निर्यात घटेको छ । समीक्षा अवधिमा कूल भने अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आयात १०.५ प्रतिशतले बढेको थियो । वस्तु आयात गरिने मुलुकका आधारमा भारतबाट भएको आयात ४३ प्रतिशत, चीनबाट भएको आयात ३९.५ प्रतिशत र अन्य मुलुकबाट भएको आयात ९४.९ प्रतिशतले बढेको छ ।
वस्तुगत आधारमा हवाईजहाज तथा पार्टपूजा, अन्य मेशिनरी तथा पार्टपुर्जा, पेट्रोलियम पदार्थ, एमएस बिलेट, सवारीसाधन तथा पार्टपूर्जालगायतका वस्तुको आयात बढेको छ भने सिमेन्ट, दूरसञ्चारका उपकरण तथा पार्टपूर्जा, रासायनिक मल, यातायातका साधन तथा पार्टपूजा, स्वास्थ्यसम्बन्धी उपकरणलगायतका वस्तुको आयात घटेको छ । भन्सार नाकाका आधारमा भैरहवा भन्सार कार्यालय, विराटनगर भन्सार कार्यालय, त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भन्सार कार्यालय र मेची भन्सार कार्यालयबाट गरिएको निर्यातमा वृद्धि भएता पनि अन्य भन्सार नाकाबाट गरिएको निर्यातमा भने ह्रास आएको छ ।
त्यसैगरी, आयाततर्फ समीक्षा अवधिमा कञ्चनपुर भन्सार कार्यालयबाट भएको आयातमा कमी आएको छ भने अन्य नाकाबाट भएको आयातमा वृद्धि भएको छ । समीक्षा अवधिमा कूल वस्तु व्यापार घाटा ५९.१ प्रतिशतले विस्तार भई रु ११३ अर्ब ६९ करोड पुगेको छ । समीक्षा अवधिमा निर्यातआयात अनुपात ५.७ प्रतिशत कायम भएको छ, जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा ८.६ प्रतिशत रहेको थियो ।
